Wczoraj była 75 rocznica ludobójstwa, które trwało w latach 1939-1947 zwanego zbrodnią wołyńską. 11 lipca 1943 r. UPA oraz chłopi ukraińscy uzbrojeni w siekiery, noże, widły, kosy, sierpy, młotki i piły napadli jednocześnie na 99 polskich wsi na Wołyniu i zamordowali tego jednego dnia około 10 tysięcy Polaków. Mordowali ludzi nie tylko w domach, ale nawet w kościołach podczas mszy (to była niedziela). W sumie podczas całego tego trwającego 8 lat ludobójstwa na Wołyniu, Podolu i Pokuciu bandyci z UPA i ich zwolennicy zamordowali według różnych szacunków od 100 do 300 tysięcy Polaków. W związku z tą rocznicą postanowiłem napisać recenzję książki pt. „Nienawiść” autorstwa pisarza Stanisława Srokowskiego. Przeczytałem ją już kilka miesięcy temu, ale była to lektura tak porażająca, że nie mogłem zebrać myśli. Buzowały we mnie skrajne emocje – z jednej strony wielki smutek, a z drugiej frustracja, nienawiść i chęć rewanżu na tych bandytach taka, że jakbym się tam przeniósł i miał RKMa z amunicją to rozwaliłbym tych wszystkich banderowców bez mrugnięcia okiem. Teraz gdy ochłonąłem postanowiłem, że pora wreszcie napisać coś o tej książce.
Na wstępie zacznę od tego, że horrory Hitchcocka to przy tym dziecinna igraszka. Podobnie jak film „Wołyń” Wojciecha Smarzowskiego przedstawiający zbrodnię wołyńską. Według mnie ten film stanowi mocno złagodzoną wersję tego co było naprawdę, oparty właśnie na książce „Nienawiść” S. Srokowskiego. Mówiąc językiem młodzieżowym to co pokazano to wersja extra light. Gdyby na filmie przedstawiono chociaż w 50% sadyzm, brutalność i okrucieństwo z jakim mordowano Polaków, to jestem niemal pewny, że 90% jak nie więcej widzów nie dotrwałaby do końca filmu.Już samo to, że banderowcy mieli aż 362 sposoby na mordowanie Polaków jest zatrważające. Jest to więc zdecydowanie książka dla ludzi o mocnych, a nawet bardzo mocnych nerwach. Jeśli ktoś ma np. słabe serce to lepiej niech nie czyta, bo może przypłacić ta lekturę zdrowiem lub życiem.
Książka ta jest w zasadzie dokumentem zbrodni. Autor bowiem urodził się, mieszkał na Wołyniu i był 8-letnim chłopcem gdy miały miejsce te wszystkie straszne wydarzenia. Był ich świadkiem. Jego rodzina także została zamordowana przez ukraińskich zbrodniarzy, a on sam ocalał dzięki temu, że ukryli go dobrzy Ukraińcy, bo tacy też byli choć stanowili mniejszość. Opowiadania jakie są w tej książce to autentyczne wydarzenia. Zmienione zostały personalia bohaterów i nazwy miejscowości.
Trudno tu coś sensownego napisać. Poniższe dwa cytaty z książki są wystarczająco wymowne:
„O świcie gruchnęła wieść, że wielu Polaków spalono żywcem, wielu zginęło od kul, a ich mienie poszło z dymem […] Wystraszeni ludzie biegali jedni do drugich, naradzając się, co robić. Domy ukraińskie nagle odgrodziły się od polskich zamkniętymi furtkami i głuchym milczeniem, jakby jakaś zaraza panowała”- str. 129
„W gęstwinie zboża płonęli żywcem ludzie – kobiety, starcy i dzieci; nad polami niosły się przejmujące jęki i płacz. […] Ciemna i wielka skarga wzniosła się do Boga, lecz On milczał. Żywe żagwie biegały po polu, rzucały się na ziemię i tarzały między płomieniami. A z boków, gdzie stali z widłami i siekierami ponuro patrzący mężczyźni, rozległ się dziki rechot”- str. 134
Oprócz Polaków Ukraińcy mordowali też Żydów. W książce jest np. opowiadanie o tym jak nastoletni Ukrainiec złapał swoją sąsiadkę, kilkuletnią dziewczynkę Żydówkę, i uderzył jej głową z całej siły o kamień tak, że jej czaszka się roztrzaskała i mózg wyszedł na wierzch. Chwilę później jego starszy brat zabił go strzelając mu w głowę z pistoletu, a za nim wybiegł ojciec braci z siekierą i jednym uderzeniem w tył głowy zabił starszego syna. Makabra, ale to wszystko jest nic.
W książce przedstawione są wydarzenia, gdzie Polacy zanim zadano im śmierć cierpieli w mękach. W jednej z historii bandyci wpadli do domu i odrąbali żonie nogę i patrzyli na jej ból, męki a to wszystko oglądać musiał jej mąż. Potem męża też dręczyli aż zabili w końcu oboje. Na porządku dziennym były też takie „zabiegi” jak skalpowanie, zdzieranie skóry pasami, wyłupywanie oczu, obcinanie uszu, nosa, dłoni, przecinanie piłą na pół i wiele innych okropieństw których nawet nie chcę pamiętać.
To co opisuje autor jest tak trudne do pojęcia, że aż nie chce się uwierzyć, że tak mogli postępować ludzie wobec ludzi. Tych zbirów nawet zwierzętami nazwać nie można, bo zwierzęta zabijając nie znęcają się nad ofiarą, nie zadają jej ran stopniowo i nie upajają się widokiem cierpienia i męki ofiary. A to wszystko robili właśnie banderowcy.
Książka z całą pewnością jest olbrzymim zastrzykiem wiedzy na temat tamtych wydarzeń, oddaje hołd bestialsko zamordowanym, niewinnym ludziom, ukazuje również mniej znaną historię naszego kraju, niezwykle bolesną i trudną do przyswojenia. Tak jak jednak pisałem na wstępie – jest to lektura tylko dla ludzi o silnej psychice i mocnych nerwach. Prawda o tej zbrodni jest bowiem bardzo brutalna.
